Evlenmeye karar veren Müslüman bir çiftin Allah katında nikahlı sayılabilmeleri için dini nikah kıymaları gerekir. İmam nikahın ilk şartı ise, evlenecek olan kişilerin ikisinin de Müslüman olmasıdır. Müslüman bir kadının gayrimüslim bir adamla dini olarak evlenmesi mümkün değildir. Müslüman bir erkeğin de hak dine mensup bir kadınla evlenmesine izin verilir, ancak bu durum Allah katında mekruh sayılır. İmam nikahından önce tarafların evlenmelerinde herhangi bir engel bulunmadığı kanaatine varıldıktan sonra nikah işlemleri başlatılabilir.
İMAM NİKAHININ ŞARTLARI NELERDİR?
İmam nikahının şartlarından herhangi birinin eksik olması durumunda nikah kıyılmamış sayılır ve tarafların evliliği gerçekleşmez. İmam nikahında dikkat edilmesi gereken şartlar şöyledir:
– İmam nikahı Müslümanların üzerine vazifedir. Bundan dolayı tarafların Müslüman olması gerekir. Müslüman bir kadın Müslüman olmayan bir adamla evlenmesine dinimizde yer yoktur. Eğer evlenmeye kalkarsa da o da Müslümanlıktan çıkmış sayılır. Müslüman adam ise Yahudi ve Hristiyan olan biriyle evelenmesine izin var dense de mekruh sayılmaktadır. Yani tarafların herhangi biri gayrimüslim ise nikahları şüpheye düşer ve hatta Allah katında kabul görülmez.
– Nikahta taraflar kadar şahitler de çok önemlidir. Aklı başında, Müslüman şahitler olmadan imam nikahı kıyılamaz. Müslüman iki erkek veya Müslüman 2 kadının şahit olması gerekmektedir. Delilerin ve çocukların şahitlikleri kabul olmaz.
– Gelin ve damat eğer isterlerse yerlerine vekalet vererek nikahı geçekleştirebilirler.
– Nikahın duyurulması, nikah aileden ve akrabadan gizli tutulmaması gerekir.
– Kızın ailesinin imam nikahından haberdar olması gereklidir. Aileden gizli kıyılan imam nikahı ile ilgili Peygamber Efendimiz (s.a.s) şöyle buyurmuştur: ‘Hangi kız, velisinin izni olmadan nikahlanırsa onun nikahı geçersizdir.’ Bu konuyla ilgili alimler şu eklemeleri yapmaktadır: Eğer tarafların evlenmelerine engel herhangi bir neden yoksa ve aile zorluk çıkarıyorsa başka bir yetkiliye başvurulması gerekir. Bölge imamı-hocası, belediye gibi kurumlara başvurarak evlenilebilir. Hiç aileye sormadan herkesten gizli yapılan imam nikahının geçersiz olacağı tekrar tekrar belirtilir.
İmam nikahı için gereken şartlar sağlandıktan sonra evlenecek olan adamın evleneceği kadına vermekte yükümlü olduğu mehir ayarlanır ve hesaplanır. Belirlenen mehir imam nikahını kıyacak olan hocaya bildirilir.
MEHİR NEDİR VE NE KADAR OLMALIDIR?
Evlenen erkek, evlenecek olduğu kadına vermekte yükümlü olduğu ev, araba, altın gibi mal varlığıdır. Bir kadın nikahının mehirsiz olmasını talep edemez. Evlenen erkek, evlendikten sonra eşine mehirini vermek zorundadır. Kadın eğer mehiri almak istemiyorsa bağışlayabilir. Kadın, mehirim helal olsun dedikten sonra tekrar mehir talep edemez ve helal edilmiş sayılır. Kuran-ı Kerim’de mehirle ile ilgili şu ayeti kerime bulunmaktadır: ‘Kadınlara mehirlerini gönül rızası ile verin; kendi arzuları ile mehrin bir kısmını size hediye ederlerse, onu da afiyetle yersiniz.’ (Nisa Suresi 4. Ayet)
İMAM NİKAHI NASIL KIYILIR?
Dini nikah için gereken şartlar sağlandıktan ve evlenecek olan kadına verilecek mehir belirlendikten sonra imam nikahı kıyılmaya başlanabilir. Nikahı kıyacak olan kişi Allah’ın sıfatlarını, İslam’ın ve imanın şartlarını sayarak gelin ve damada bunları kabul edip etmediklerini sorar. Gelin ve damadın evet cevabını vermeleri ardından nikah kıyılır. Nikahı kıyan kişi ilk olarak nikah akdinin kaydedildiği kağıda gelinin adını ‘Ahmet kızı Ayşe’ olarak babasının adıyla birlikte yazar. Sonra damadın adını ‘Mehmet oğlu Süleyman’ şeklinde yazar ve şahitlerin adlarını da baba isimleriyle birlikte ekler. Son olarak da anlaşılan mehir miktarı yazılır.
İmam ilk olarak geline ‘Allahü Teâlâ’nın emri, Peygamber efendimizin sünneti, mezhebimizin imamı olan Ebu Hanife’nin içtihadı ve hazır olan Müslümanların şahitlikleriyle, şu kadar Reşat altın mehr-i müeccel ve şu kadar Reşat altın mehr-i muaccelle, falan oğlu falanı kocalığa kabul ettin mi?’ sorusunu sorar ve gelin ‘Evet, bildirilen mehr-i müeccel ve mehr-i muaccel ile falan oğlu falanı kocalığa kabul ettim’ cevabını verir. Aynı soru damada sorulur ve damatta kabul ettikten sonra şahitlere sorulur, şahitler de kabul eder. Böylece nikah kıyılmış olur.
İmam, ‘Allah’ım! Bu evliliği mübarek eyle. Aralarında ülfet, geçim, sevgi ve evliliklerinde sebat nasip eyle, bunları nefret, geçimsizlik ve ayrılıktan koru. Allah’ım! Âdem aleyhisselam ile Havva validemiz, Muhammed aleyhisselam ile Hatice-i kübra ve müminlerin annesi Âişe validemiz; Hazret-i Ali ile Hazret-i Fatıma-tüz-Zehra validemiz arasındaki var olan ülfeti bunlara da nasip eyle! Kendilerine, salih çocuklar, uzun ömürler ve bol rızık ihsan eyle! Âmin. Ey Rabbimiz! Eşlerimizi ve çocuklarımızı bize göz aydınlığı kıl ve bizi Allah’a karşı gelmekten sakınanlara rehber eyle! Ey Rabbimiz, bize dünyada ve ahirette iyilik, güzellik ver. Bizi Cehennem azabından koru!Kudret ve şeref sahibi olan senin Rabbin, onların söylediği uygunsuz şeylerden münezzehtir. Bütün Peygamberlere selam olsun. Âlemlerin Rabbi olan Allah’a hamd olsun.’ Duasını ettikten sonra taraflar Allah katında nikahlanmış olurlar.
KİMLER İMAM NİKAHI KIYABİLİR?
İmam nikahını herhangi bir cami hocası veya imamın kıyması zorunlu değildir. Allah’ın emir ve yasaklarını bilen, imam nikahı prosedürlerine hakim bir kimsenin kıyması da uygundur. Önemli olan gerekli şartların sağlanması ve Allah ve İslam inancı olan kişilerin bir araya gelebilmesidir.
