CHP İstanbul Milletvekili, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Kurulu Başkanvekili Dr. M. Sezgin Tanrıkulu, hazırladığı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi 2020 Yılı Hak İhlalleri Raporu’nu açıkladı.
Rapora nazaran 2020 yılında toplam 3 bin 362 ömür hakkı ihlali, 3 bin 534 azap yaşandı. 15’i çocuk, 1670 kişinin azaba maruz kaldığı, 1855 kişinin ise cezaevlerinde azap ve makus muamele gördüğü belirtilen raporda şu kıymetlendirme yapıldı:
“Toplantı ve şovlarda dövülerek, gaz sıkılarak, zıt kelepçe takılarak gözaltına alınanlar ile azap gördüğü halde bunu açıklamayan, hata duyurusunda bulunmayanlar dikkate alındığında gerçek sayının bunun çok üzerinde olduğu ortaya çıkmaktadır”
Raporda özetle şu tespitlere yer verildi.
EN AZ 87 GAZETECİ CEZAEVİNDE
“Bağımsız Gazetecilik Platformunun bilgilerine nazaran, 4 Aralık 2020 prestijiyle en az 87 gazeteci ve basın çalışanı tutuklu ya da hükümlü olarak cezaevinde bulunmaktadır.
Raporumuzda, “Toplatma, Erişim Engelleme Kararı” başlığı altında net bir sayı veremeden “yüz binlerce” tabirini kullanmak zorunda kaldık. Zira Tabir Özgürlüğü Derneğinin bilgilerine nazaran, Ekim 2020 prestiji ile 450 binden fazla alan ismi, 140 binden fazla “url” ve 42 binden fazla tweet hakkında yasaklama/engelleme kararı bulunmaktadır.
Yalnızca Aralık Ayında en az 1.342 “url”, haber/yazı ya da toplumsal medya paylaşımı hakkında erişim engelleme kararı verildiği düşünülürse durumun vahameti ortaya çıkmaktadır. Yıl içinde en az 4 kitap, 1 gazete hakkında toplatma kararı, en az 8 gazeteye Basın İlan Kurumu tarafından ilan kesme cezası, en az 54 programa/kanala idari para cezası ya da yayın durdurma cezası verildi…
5 BÜYÜKŞEHİR 3 VİLAYET 33 İLÇEYE KAYYIM
Ekim Ayında Ayhan Bilgen’in yerine kayyım atanmasıyla, mahallî seçimlerden (31 Mart 2019) bu yana, 5 büyükşehir, 3 vilayet, 33 ilçe, 7 belde belediyesi olmak üzere HDP’li 48 belediyeye ve CHP’li bir ilçe belediyesine kayyım atandı.
HAREKET YASAK, PARTİ KONGRESİ HÜR
İçişleri Bakanlığı tarafından 2 Ekim günü Valiliklere gönderilen genelgede, Covid-19 salgını nedeniyle 2 Ekim – 1 Kasım ortasında sivil toplum kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları, birlikler ve kooperatifler tarafından düzenlenecek aktifliklerin ertelendiği bildirildi.
VAN’DA 1489 GÜNDÜR AKSİYON YASAK
Genelgenin akabinde Yüksek Seçim Konseyi baro seçimlerinin il/ilçe genel hıfzıssıhha şuralarının karar alması durumunda yapılamayacağına, siyasi partilerin kongrelerinin gerçekleştirilmesinde ise sakınca bulunmadığına karar verdi.
Kentlerin kimilerinde birçok kere hareket ve aktiflik yasağı uygulandı… Örneğin Van’da 9 defa yasak kararı alındı ve 21 Kasım 2016 tarihinde başlayan aksiyon ve aktiflik yasağı Aralık sonu itibariyle 1.489 güne ulaştı.”
SAYILAR ÇARPICI
Yargısız İnfaz, Dur İhtarı, Rastgele Ateş Açma Olaylar
14 (2’i çocuk)
10 yaralı (4’ü çocuk)
Cezaevinde Mevt
38
Azap ve Makus Muamele Sonucu Mevt
3
Silahlı Çatışmalar
469
Kara Mayınları, Sahipsiz Bomba ve Patlayıcılar
1 (çocuk)
3 yaralı (1’i çocuk)
Faili Meçhul Cinayetler
2
Kuşkulu Asker Vefatları
6
Sivil Çatışmalar/Nefret Hataları
8 (1’i çocuk)
20 yaralı
Mülteciler
94
Boğulan, kış aylarında donarak ölen çok sayıda mülteci düşünüldüğünde bu sayının gerçeğin çok altında olduğu unutulmamalıdır…
Bayan Cinayetleri
300
İş Cinayetleri
2.427
KANIYI SÖZ ÖZGÜRLÜĞÜ
Mahkum Olan Gazeteci, Muharrir, Yayıncı
59
Gözaltına Alınan Gazeteciler
90
Tutuklanan Gazeteciler
27
Hücuma Uğrayan Gazeteciler
21
Dava/Soruşturma Açılan Gazeteciler
53
Basılan Gazete, Mecmua, Ajans Ofisleri
1
Toplatma, Erişim Engelleme Kararı
Yüzbinlerce…
Kanıyı Tabir (sosyal medya dahil) Nedeniyle Gözaltına Alınanlar
719
Kanıyı Tabir (sosyal medya dahil) Nedeniyle Tutuklananlar
32
Kanıyı Söz (sosyal medya dahil) Nedeniyle Dava, Soruşturma Açılanlar
247
Kanıyı Tabir (sosyal medya dahil) Nedeniyle Mahkum Olanlar
30
ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
Ertelenen Grev
1
Mahkum Olan Milletvekili, Belediye Lideri, Parti Yöneticisi
54
Misyondan Alıma, Kayyım Atama Kararları
52
Tutuklanan Milletvekili, Belediye Lideri, Parti Yöneticisi
226
Kapatılan Sendika ve Dernek
1
Polis Tarafından Basılan Parti ve Dernek
23
TOPLANTI ŞOV ÖZGÜRLÜĞÜ
Aktiflik ve Hareketlerin Yasaklandığı Vilayetler
39
Müdahale Edilen Aktiflik, Basın Açıklaması
753
Yasaklanan Aktiflik, Şov, Tiyatro
113
Basın Açıklaması, Aktiflik ve Hareketlerde Gözaltına Alınanlar
2.123 (2’i çocuk)
Basın Açıklaması, Aktiflik ve Hareketler Nedeniyle Tutuklanan
44
Toplantı ve Şovlar Nedeniyle Açılan Davalarda Mahkum Olan
294
Raporda, “Eylem ve etkinliklere ait basından derlenen gözaltı, tutuklama, mahkûmiyet sayılarının gerçeğin çok altında olduğu unutulmamalıdır” notu düşüldü.
