Pahalı Konut Vergisi, isminden da anlaşılabileceği üzere belli bir sayının üzerindeki konutlara uygulanacak. Lakin kendi içinde kimi muafiyetleri de barındırdığı için karmaşık üzere gözüküyor.
Eski Hesap Uzmanı ve Yeminli Mali Müşavir İlyas Emre Yayla, 6 soruda yeni vergi tipine ilişkin tüm bilinmeyenleri yanıtladı.
Yayla, 7 Aralık 2019 tarihinde 7194 sayılı kanun ile birinci kere uygulanan ve vergi çeşidi itibariyle servet vergisi olan Pahalı Konut Vergisi’ne ait açıklama yaptı.
PAHALI KONUT VERGİSİ NEDİR?
Kıymetli konut vergisi kısaca mesken öteki bir tabir ile konut olarak sahip olunan 2021 yılı için 5 milyon 227 bin lirayı aşan bedeldeki taşınmazların üzerinden alınan artan oranlı bir vergi.
Taşınmazın kıymeti tespit edilirken Emlak Vergisi Kanunu’na nazaran belirlenen vergi pahası dikkate alınacak. Taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden bu fiyat mükellefler tarafından öğrenilebilecek. Ayrıyeten, taşınmazın verginin konusuna girmesi için kesinlikle tapuda konut olarak belirlenmiş olması yahut fiilen konut olarak kullanılması gerekiyor. İş yeri olarak tapuda yer alan ve bu formda kullanılan taşınmazlar verginin konusuna girmiyor.
(İlyas Emre Yayla)
BEDELLİ KONUT VERGİSİ’Nİ KİMLER ÖDEYECEK?
Tapuda konutun sahibi kim ise bedelli konut vergisinin mükellefi de odur ve vergi bu kişi tarafından ödenir. Taşınmazın sahibinin küçük yahut kısıtlı olması bu bireylerin mükellef olmasını engellemez. Lakin şayet tapuda bir intifa hakkı tesisi yapılmış ise bu sefer verginin mükellefi intifa hakkı sahibi olup vergi intifa hakkı sahibi tarafından ödenir.
Son olarak, bir konuta birden çok kişinin hisseli mülkiyet halinde sahip olması durumunda, taşınmazın verginin konusuna girip girmediği tespit edilirken hissedarların hisseleri değil taşınmazın toplam pahası dikkate alınır lakin hisse sahipleri payları oranında mükellef olur.
KIYMETLİ KONUT VERGİSİ MÜKELLEFİYETİ, NE VAKİT BAŞLAR NE VAKİT SON BULUR?
Pahalı Konut Vergisinin mükellefiyeti, taşınmazın vergi bedelinin kanunda belirtilen eşik bedeli aştığı tarih, taşınmazın edinilmesi yahut muafiyetin sona erdiği tarihi “takip eden yıldan” itibaren başlar.
Pahalı Konut Vergisine tabi olan taşınmazın vergi bedelinin, beyannamenin verileceği yılda geçerli olan fiyatın altında kalması halinde yahut taşınmazın satımı/devri ile mükellefiyet sona erecek. Fakat taşınmazın elden çıkartılması durumunda, satıcı sattığı yıla ait verginin tamamını ödeyecek, alıcı sonraki yıl vergi ödemeye başlayacak.
2021 yılında vergi ödeyecek olan mükellef tespitinden de 31 Aralık 2020 tarihinde kıymetli konuta sahip olan bireyler kapsama dahil.
PAHALI KONUT VERGİSİNİ KİMLER ÖDEMEYECEK?
Türkiye sonları içinde konut (mesken) nitelikli tek taşınmazı olanlar, pahası ne olursa olsun Bedelli Konut Vergisi ödemeyecek. Ayrıyeten, birden fazla konut nitelikli taşınmazı bulunanların, pahalı konut vergisi konusuna giren en düşük pahalı konut nitelikli tek taşınmazı vergiden istisna olacak ve beyannameye dahil edilerek kıymeti üzerinden vergi ödenmeyecek.
Ayrıyeten genel ve özel bütçeli yönetimlerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı'nın maliki yahut intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar ile yabancı devletlere ilişkin olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ilişkin mesken nitelikli taşınmazlar vergiden istisna.
Son olarak temel faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve şimdi birinci satışa, dönem ve temlike husus edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar da vergiden istisna.
Bedelli Konut Vergisi taşınmazın pahasına nazaran tespit edilecek vergi matrahı üzerinden artan oranlı olarak ödenecek. Münasebetiyle, taşınmazın pahası arttıkça daha fazla vergi ödenmesini gerektiren bir tarife belirlemiş. Verginin konusuna giren taşınmazların bedelleri belediyelerden temin edilerek toplam kıymet üzerinden 5 milyon 227 bin lira altına vergi hesaplamadan üstü için bina bedeline nazaran binde 3, 6 ve 10 olmak üzere artan oranlı olarak hesaplanacak.
KIYMETLİ KONUT VERGİSİ NE VAKİT VE NASIL BEYAN EDİLECEK?
Vergi, Pahalı Konut Vergisi Beyannamesi üzerine tarh olunacak. Beyanname tam mülkiyet, hisseli mülkiyet ve intifa hakkına bahis taşınmazlar için 1 No’lu, elbirliği mülkiyetine bahis taşınmazlar için ise 2 No’lu beyanname ile şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine verilecek.
Beyannamenin verildiği yetkili vergi dairesi tarafından yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilen Bedelli Konut Vergisi ve ilgili yılın şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecek.
