Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, dünyada sayılı, ‘TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu’ kapsamında ise tek VLP ile geliştirilen aşı çalışmasını yerinde gözlemledi. Nobel İlaç’ın TÜBİTAK Marmara Teknokent’teki (MARTEK) Biyoteknolojik İlaç Tesisi‘ni ziyaret eden Varank, çalışmalar hakkında yetkililerden bilgi aldı.
Varank, sunumun akabinde aşı çalışmalarının yapıldığı laboratuvarda incelemelerde bulundu.
Virüs daha Türkiye’ye gelmeden TÜBİTAK olarak Türkiye’deki bütün bilim insanlarını bir ortaya topladıklarını anımsatan Varank, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bilim beşerlerine, ‘virüsle çaba edebilecek hangi projeniz varsa bu aşı yahut ilaç olabilir, korucu gereçler olabilir, sizi desteklemek istiyoruz, kâfi ki bu musibetle dünyanın uğraşına Türkiye’nin de katkısı olsun hem de vatandaşlarını koruyabilsin.’ dedik. Bu fikirle yola çıkarak TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu’nu oluşturduk. Bu platform çatısı altında 17 farklı projeyi destekliyoruz. Bunlardan 8’i aşı çalışması. Birinci günden itibaren gerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı gerek TÜBİTAK ve gerekse Sıhhat Bakanlığı olarak süreci yakından takip ediyoruz.”
Varank, bilim beşerlerine yardımcı olmaya ve insan kaynağına katkı sağlamaya çalıştıklarını vurgulayarak, şunları kaydetti: “Bu platform çatısı altındaki en kıymetli projelerden birisi, VLP denilen virüs gibisi parçacıklara dayanan aşı çalışması. Burada İhsan Gürsel ve Mayda Gürsel hocalarımız bu projeyi aslında diğer bir platform için geliştirirken salgın çıktığında çabucak bunu kendi platformlarına adapte ederek VLP’yle ilgili aşı çalışmasını süratlice başlattılar. Bu aşı çalışmasında kıymetli bir evreye geldik. Aşının faz kademesine yani insan denemelerine geçmesi için bir üretiminin yapılması gerekiyor.”
‘İnşallah biz ikincisi olacağız’
Nobel İlaç’ın Sıhhat Bakanlığının GMP sertifikası verdiği bu tesislerinde şu anda aşının faz çalışmalarına, insan çalışmalarına geçmesi için gerekli üretimlerin yapıldığına işaret eden Varank, şu değerlendirmelerde bulundu: “Bu üretimlerin kalite denetimlerinin yapılması lazım. Bunun yanında toksisite çalışması, yani beşere ya da rastgele bir canlıya ziyan verip vermediğinin çalışmalarının yapılması lazım. Tüm bu çalışmaları ay sonuna kadar tamamlayıp faz basamağına geçmeyi planlıyoruz. Dünyada bu alanda (VLP aşı) bilhassa Dünya Sıhhat Örgütü’nün listesine girmiş çalışmalar var fakat şu ana kadar yalnızca bir çalışma, faz 1’e geçmiş durumda. İnşallah biz ikincisi olacağız.”
Varank, çalışmanın hayli inovatif bir usul olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti: “Protein tabanlı bir çalışma olduğu için de epey emniyetli ve tesiri de epeyce yüksek bir çalışma olduğuna inanıyoruz. Elbette bunları kanıtlamak için faz çalışmalarının, insan denemelerinin tamamlanması gerekiyor. Dünyada da ses getireceğine inandığımız virüs gibisi parçacıklara dayalı aşı çalışmamızda inşallah ay sonuna kadar Sıhhat Bakanlığımızla koordine halinde insan çalışmasına başlamak istiyoruz. Burada alacağımız sonuçlara nazaran dünyada büyük tesir oluşturabilecek bir aşıyı özel dalımızın de takviyesiyle üretebileceğimize inanıyoruz. Faz çalışmalarına bir an evvel geçebilirsek buradan dünyaya bir müjde veririz diye inanıyorum.”
Birinci etapta 50 milyon dozluk kapasite kuruluyor
Aşının faz çalışmalarında başarılı olması halinde seri üretime geçileceğini aktaran Varank, “İlk kademede 50 milyon doz aşı üretebilecek bir kapasite kuruluyor. Muhtaçlık halinde bunu artırabiliriz. Bu inovatif bir aşı metodu olduğu için dünyadan buna talep olabilir. Özel bölümümüz ve Sıhhat Bakanlığımızla uyum halinde tüm bu süreçleri yürütüyoruz” dedi.
