Türk İslam Tarihi içerisinde ilk ilişkiler Hz.Ömer döneminde İran’ın fethiyle Türkler ile Müslümanların sınır komşusu olmaları ile başlamıştır. Hz. Osman döneminde Türkler ile Müslümanlar Belencer Savaşı’nda ilk kez karşı karşıya gelmişlerdir. Emeviler döneminde özellikle Hazarlar ve Türgişler İslamiyetin bu bölgeye girmesinin önüne geçmişlerdir. Emevilerin Arap milliyetçiliği yapmaları ve Türklere karşı son derece sert davranmaları nedeniyle bu dönemde Türkler arasında İslamiyet yayılmamıştır. Abbasiler Türklere karşı iyi davranmış onları askeri alanda değerlendirmiştir. Bu durum Abbasiler döneminde özellikle 751 Talas Savaşı’ndan sonraki dönemde İslamiyet’in Türkler arasında hızla yayılmasına yol açmıştır.
-
Karahanlılar (840 – 1212)
-
Tolunoğulları(868 – 905)
-
İhşidler (Akşitler) (935 – 969)
-
Gazneliler (963 – 1187)
-
Büyük Selçuklu Devleti (1040 – 1157)
TÜRKLERİN İSLAMİYETE GEÇİŞ SEBEPLERİ
Tarihte devlet kurma yeteneklerindeki üstünlükle bilinen Türkler, İslam dinini kabul ettikten sonra çok daha hızlı şekilde teşkilatlanmaya ve birlik içinde yaşamaya başlamıştır. Talas Savaşı sonrasında Türklerin İslamiyet’e geçişi hızlanmıştır. İşte Türklerin İslamiyete geçiş sebepleri…
-
İslamiyet’teki Allah inancı ile Türklerdeki Gök Tanrı inancının Tek Tanrılı temellere dayanması.
-
İslamiyet’teki “Cihat “düşüncesi ile Türklerdeki “Cihan hakimiyeti” düşünceleri arasındaki benzerlik.
-
Her iki dinde de ahiret inancının olması.
-
İslamiyet’in ahlaki, etik kurallarının Türk ahlak anlayışına uygun olması.
TÜRKLERİN İSLAMİYETTEN ÖNCE BENİMSEDİKLERİ DİNLER
Budizm: Tabgaçlar (Çin’de devlet kurdular), (386-556)
Budizm: Göktürk Hakanlığı (552-745)
Maniheizm: Uygurlar (745-840)
Musevilik: Hazarlar VII-XI. yy’lar arası
Hristiyanlık: Peçenekler, Kumanlar, Bulgarlar, Hazarlar
