Doğu Karadeniz'de halk ortasında ‘gökkuşağı alabalığı’ olarak bilinen 'Karadeniz somonu', kafeslerde üretilip, Uzak Doğu ülkeleri ve birçok Avrupa ülkesine ihraç ediliyor. Tatlı suda yumurta elde edilmesiyle başlanılan somon üretiminde, yavrular baraj göletlerinde 200 ile 700 gram yüke ulaşınca Karadeniz'deki kafeslere taşınıyor.
Burada da 4 ila 6 kilogram yüke ulaşan balıklar, Doğu Karadeniz'deki fabrikalarda süreç gördükten sonra Vietnam'a gönderiliyor. Vietnam'da tekrar işlenerek ‘suşi’ haline getirilen Karadeniz somonu, sıkıntı ve zahmetli seyahatinin akabinde Japonya'ya gönderilerek buradaki tüketicilerin beğenisine sunuluyor. 'Karadeniz somonu', özellikle Japon sofralarını 'suşi' olarak lezzetlendiriyor.
‘23 MİLYON 790 BİN DOLAR KAR ELDE EDİLDİ’
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) İdare Heyeti Lider Yardımcısı Ahmet Hamdi Gürdoğan, kentten geçen yıl Rusya Federasyonu başta olmak üzere, Vietnam, Japonya, Gürcistan, Ukrayna, Çin Halk Cumhuriyeti, Ürdün, Tunus, Hindistan, Birleşik Devletler, Kanada ve Endonezya’ya toplam 5 milyon 347 bin 273 tonluk Karadeniz somonu ihraç edildiğini belirtti. Gürdoğan, bu ihracattan da toplam 23 milyon 790 bin 204 dolar kazanç elde edildiğini kaydetti.
‘KARADENİZ SOMONUNA UZAKDOĞU’DAN OLAN TALEP ARTTI’
'Karadeniz somonu' üreten firmaların son yıllarda büyük başarılara imza attığını lisana getiren Gürdoğan, bu işletmelerin yavru formunda evvel tatlı su ve baraj göletlerinde aşikâr büyüklüğe ulaştırdıkları balıkları, daha sonra denizlerdeki kafeslere taşıdıklarını anlattı. Gürdoğan, kafeslerde gerekli büyüklüğe ulaşan balıkların işlenerek dondurulmuş ve fileto halinde Japonya'ya ihraç edildiğini belirterek, "Somon üretiminde deniz suyu sıcaklığı açısından en uygun yer Karadeniz. Karadeniz somonunun eti daha kırmızı olduğu için Uzak Doğu yemeği olan suşiye daha uygun. Bu yüzden Karadeniz somonuna Uzak Doğu’dan olan talep arttı. Japonlar tarafından büyük beğeni kazanan, her geçen gün talebi ve ihracatı artan Karadeniz somonu, Japon sofralarını suşi olarak süslüyor. Üretim maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle alıcı firmaların talebiyle işlenmek üzere Vietnam'a gönderilen balıklar, burada suşi haline getirildikten sonra Japonya'ya gönderiliyor. Bölgemizde somon ihracatı son 5 yılda işlenip yollanması konusunda hayli gelişti. Bilhassa Norveç’te çıkan hastalıktan sonra Karadeniz somonuna Asya ülkeleri olan Japonya ve Rusya’dan çok büyük talep geldi. İhracatımızın yüzde 75’ini somon olarak yapıyoruz" diye konuştu.
'YÜZDE 20'LERE VARAN İHRACAT ARTIŞI'
İhracat pazarının her geçen yıl arttığına işaret eden Arsin Organize Sanayi Bölgesi'nde faaliyetini sürdüren Politek Su Eserleri İhracat Yöneticisi Mete Aydemir de, "Taze ihracatımızı yakın bölgeler olan Rusya ve öbür Balkan ülkelerine yapıyoruz. Ancak somonun asıl pazarı Japonya. Japonya’ya da dondurulmuş olarak yarı mamul haline getirdiğimiz eserlerimizi gönderiyoruz. Pazar daima genişliyor. Karadeniz somonuna talep epeyce fazla. Her yıl yüzde 20'lere varan ihracat artışımız kelam konusu. Türk somonunun bilinirliği her geçen yıl daha fazla artıyor” dedi.
‘MÜŞTERİLERİN TALEBİNE NAZARAN İŞLİYORUZ’
Besin Mühendisi Hande Aydın ise, “Balıklarımız 1- 2 gramken barajlara alınıyor ve orada büyütülüyor. Büyütülen balıklar 20 ila 100 grama ulaştığı vakit denize indiriliyor. Daha sonra denizde büyütülmeye devam ediyor. Denizde aşikâr kalibreye getirdiğimiz balığı kâfi seviyede büyüttükten sonra hasat ediyoruz. Hasat edip fabrikaya gelen balığı da müşteri talebine nazaran donuk yahut taze bir biçimde işliyoruz ve paketliyoruz. Sonra da ihracat için hazırlanmış oluyor” tabirlerinde bulundu.
