Myanmar’da iktidardaki Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) Partisi Sözcüsü Myo Nyunt, Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Suu Çii ile partinin öteki yöneticilerinin gözaltına alındığını açıkladı.
Nyunt, daha sonra Reuters’a telefonla yaptığı açıklamada, Suu Çii, Win Myint ve partinin başka yöneticilerinin sabahın erken saatlerinde “alındığını” belirtti.
“HALKIMIZDAN KANUNLARA UYGUN BİÇİMDE HAREKET ETMESİNİ İSTİYORUM”
Myo Nyunt, açıklamasında, “Halkımızdan düşünmeden karşılık vermemesini ve maddelere uygun biçimde hareket etmesini istiyorum.” sözünü kullandı.
Sözcü Myo Nyunt, kendisinin de gözaltına alınmayı beklediğini tabir etti.
Ülkede, 8 Kasım seçimlerinin sonuçlarıyla ilgili tartışmaların sürdüğü sırada, Genelkurmay Başkanı’nın 27 Ocak’ta kanunların düzgün halde uygulanmaması halinde Anayasa’nın feshedilebileceğini açıklaması ve ardından Suu Çii’nin gözaltına alınması, “Myanmar’da ordunun darbe yaptığı” halinde yorumlara neden oldu.
BBC’nin haberine nazaran, başşehir Nepido ve Yangon kentinde askerler sokaklar indi, Nepido’da telefon ve internet hatları kesildi.
Ayrıca 14 bölgedeki bölge bakanlarının aileleri, bakanların askerler tarafından evlerinden “alındığını” tabir etti.
MYANMAR PARLAMENTOSUNUN BUGÜN AÇILMASI BEKLENİYOR
Başkent Nepido’daki Myanmar parlamentosunun “seçimde hile” tartışmalarının gölgesinde bugün açılması bekleniyordu.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, 29 Ocak’ta yaptığı yazılı açıklamada, Genel Sekreter Antonio Guterres’in Myanmar’daki “son gelişmeleri büyük tasayla takip ettiğini” belirterek tüm tarafları “provokasyonun her türlüsünden kaçınmaya, 8 Kasım genel seçim sonuçlarına hürmet duymaya ve demokratik normlara bağlı kalmaya” çağırmıştı.
“ANAYASA FESHEDİLEBİLİR”
Myanmar’da Seçim Kurulu, 29 Ocak’ta iktidardaki Aung San Suu Çii’nin partisinin zaferiyle sonuçlanan seçimde ordunun sonuçların belirlenmesinde hile yapıldığı iddialarını yalanlamıştı.
Myanmar Genelkurmay Lideri Hlaing, 27 Ocak’ta kanunların düzgün formda uygulanmaması halinde Anayasa’nın feshedilebileceğini söylemişti. Ancak Myanmar ordusundan (Tatmadaw) 30 Ocak’ta yapılan açıklamada, Hlaing’in “Anayasa’nın feshedilebileceğine” dair açıklamalarının “darbe” tehdidi olmadığı savunulmuştu.
OYLARIN TEKRAR SAYILMASI DAVETİ
Ordunun desteklediği ana muhalefetteki Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP), 26 Kasım 2020’de, Myanmar’da 8 Kasım 2020’de düzenlenen ve iktidardaki Demokrasi İçin Ulusal Birlik Partisinin (NLD) kazandığı seçimde “oyların tekrar sayılması” davetinde bulunmuştu.
Devlet Kurulu Lideri ve Dışişleri Bakanı Ang San Suu Çii’nin liderliğindeki NLD, seçimde 642 sandalyeli ulusal meclisteki 346 sandalyeyi kazanarak hükümet kurabilecek çoğunluğa ulaşmıştı.
Ordunun desteklediği ana muhalefetteki USDP, 25 sandalye ile ikinci sırada yer alırken Şan eyaletindeki etnik kümeleri temsil eden Demokrasi İçin Şan Milletleri Partisi (SNLD), 15 sandalyeyle üçüncü olmuştu.
ORDUNUN HAZIRLADIĞI ANAYASA İKTİDAR PARTİSİNİN KONROLÜ SAĞLAMASINA PÜRÜZ OLUYOR
Myanmar’da ordunun 2008’de hazırladığı Anayasa, iktidar partisinin Meclisin denetimini sağlamasına mani oluyor. Ordu, Anayasa’nın değiştirilmesini önleyebilmek için Meclis üyelerinin yüzde 25’ini seçim olmadan atıyor, bazı kilit bakanlıklar da askerlerin elinde bulunduğundan hükümet üzerinde direkt denetim uyguluyor.
İki meclisli parlamenter sistemle yönetilen Myanmar’ın Senatosu 224, Temsilciler Meclisi 440 üyeden oluşuyor.
Ordu tarafından 56 senatör ve 110 milletvekilinin atandığı ülkede her iki meclisten toplam 322 sandalye elde eden parti, hükümet kuracak çoğunluğu sağlıyor.
İngiltere’nin Asya’dan Sorumlu Devlet Bakanı Nigel Adams, Myanmar’daki seçimlerde azınlıkların bulunduğu bölgelerde seçime iştirakin engellendiğini, Myanmarlı yetkililerin birinci fırsatta buralarda “özgür ve adil seçimleri” yapması gerektiğini tabir etmişti.
Avrupa Birliği (AB) de Myanmar hükümetine davet yaparak ülkedeki demokratik sürece Arakanlı Müslümanların da olduğu tüm etnik, dini ve azınlıkların dahil edilmesini istemişti.
Ülkede 8 Kasım 2020 seçimlerinde 5 milyonu birinci kere olmak üzere 37 milyon seçmen oy kullanmış, yaklaşık 7 bin aday, toplam 1171 ulusal ve mahallî meclislerdeki sandalyeler için yarışmıştı.
