Mesleğine güzel bir başlangıç yapmak isteyen gençlerin kesinlikle staj yapması gerekiyor. Lakin staj yeri bulmak o kadar da kolay değil. Bilhassa öğrencilerin ilgi gösterdiği şirketlerin istediği kaideler çok ağır. Bunlar ortasında yabancı lisan, yüksek not ortalamasının yanı sıra dala yönelik bilgisayar programı bilgisi, referans, toplumsal maharet, yaratıcılık üzere farklı yetkinlikler de bulunuyor.
Pandemide staj bulmak daha da zorlaştı. Artık her şirkette farklı bir işleyiş var. Kimileri büsbütün uzaktan çalışma sistemine geçerken kimi şirketler stajyer alımlarını ileri bir tarihe erteledi. Bu durum, bilhassa zarurî stajı olan öğrencilerin külfet yaşamasına neden oldu. Öte yandan kimi üniversiteler, staj yeri bulamayanlar için ödev, üniversitede online eğitim üzere farklı çalışmalar sunuyor.
KOŞULLAR, İŞE ALIM KADAR AĞIR
Birçok şirket stajyerleri online test, yabancı lisan imtihanı, yüz yüze mülakat üzere farklı kriterlerle kıymetlendiriyor. Birtakım şirketlerin talepleri ise en az 2-3 yıllık tecrübeye sahip çalışanlardan istenilenler kadar ağır. Bunları muvaffakiyetle geçenler staj programına kabul ediliyor.
Milliyet gazetesinden Ozan Ömer Kadüker'in haberine nazaran, staj müddeti 6 aydan 12 aya kadar çıkabilen uzun periyotlu programlarda öğrencilere yüksek maaş, sigorta, meslek eğitimleri üzere imkanlar sunan kurumlar var. Fakat fiyat vermeyenlerin yanı sıra yemek, ulaşım üzere temel sarfiyatları karşılamayanlar da bulunuyor. Hatta bir şirket, online staj programına katılmaya hak kazanan adaylardan 250 TL staj iştirak fiyatı talep ediyor.
TEKRAREN MÜRACAATA DÖNÜŞ YOK
Evvelki yıllarda da öğrenciler staj yapacak yer bulmakta zorlanıyordu. Fakat pandemide neredeyse imkansız hale geldi. Bu nedenle problem yaşayan öğrenciler, yaşadıklarını şöyle lisana getiriyorlar:
Betül Yalçın: Besin mühendisliği son sınıf öğrencisiyim. İkinci devir zarurî stajımız var ancak maalesef yer bulamıyoruz. Rastgele bir kısıtlama gelmediği halde fabrikalar pandemi nedeniyle stajyer almadıklarını söylüyorlar. Alabilmeleri için güzel bir referansımızın olması gerekiyor.
Yunus Emre Yaşar: Bilgisayar Mühendisliği öğrencisiyim. Mecburî staj için 15 hafta boyunca bir yerde çalışmam gerekiyor. Aylardır birden fazla şirkete mail attım, görüşmeye gittim. Birçoklarından olumsuz dönüş aldım, kimileri da hala bekletiyor. Neden olarak da pandemi gösteriliyor.
Özsu Sarıkaya: Çok sayıda avukatlık ofisi var o nedenle hukuk için staj bulmak biraz daha kolay. Lakin bu imkânı sunanlar hayatımı idame ettirecek kadar bir fiyat vermiyor. Her kuralı kabul etmemiz bekleniyor. Bir nevi yasal kölelik üzere.
S.F: Memleketler arası ticaret okuyorum. Okul sigortayı karşılamıyorsa birden fazla yer kabul etmiyor; fiyat de vermiyorlar. En azından yol, yemek üzere masraflarımızı karşılamalılar. Bilhassa fiyat talep etmiyorum diye doküman imzalatıyorlar.
Meltem K: İşletme okuyorum. Başvurularıma geri dönen olmuyor. Dönenler ise kendi alanım dışında her işi yaptırmayı teklif ediyorlar.
"ARAMAKTAN YORULDUK"
Öğrenciler, toplumsal medyada da staj yapacak yer bulma umuduyla paylaşım yapıyorlar. Pandemi nedeniyle düşünce yaşadığını belirten öğrencilerin yorumlarından öne çıkanlar şöyle:
- 3 yıl boyunca bir şirketin mülakatlarına girdim. Üçüncü teşebbüste kazandım lakin artık de pandemi yüzünden staj yapamıyorum.
- Staj yapacak kurum kalmadı. Kime mail atsam pandemi diyor. O vakit biz ne yapacağız?
- 4 yıllık kısmı, 3 yılda onur derecesiyle tamamladım. Lisans okurken staj için başvurduğum birçok yer almadı artık de pandemi girdi ortaya. Tecrübe elde edemedim.
- Online eğitim nedeniyle küçük kentte yaşıyorum ve burada staj yapacak yer bulamıyorum.
- Tecrübeli stajyer nasıl oluyor biri beni aydınlatabilir mi?
- Hukukçu memurlar olarak avukatlık stajı konusunda mağduruz, hukuk bitirdikten sonra staj yapmamız için istifaya zorlanıyoruz. Bu husus birçok kere gündeme geldi ancak tahlil bulunamadı.
- Staj yapacak yer bulamıyoruz herkes yetişmiş eleman istiyor.
- Eşin dostun yoksa ya staj yapacak yer bulamıyorsun ya da köle olarak kullanılıyorsun.
- Staj yeri aramaktan, ararken terslenmekten yorulduk, biz de isteriz staj yapmayı fakat yapacak yer bulamıyoruz.
- Yanlışsız düzgün staj yapamadan mezun olacağız.
- Staj yeri bulamayan öğrencilere okulu dondurma bahtınız var demek, dayanılmaz hareket.
