Osman Müftüoğlu'nun bugünkü köşe yazısı şöyle;
Pandemi hepimizi yordu.
Yalnızca yorsa neyse, birebir vakitte korkuttu da. Dahası, muazzam bir yılgınlık ve dert yükü de bütün yüküyle üstümüze çökmüş durumda. Hülasa işin uzmanlarının tabiriyle “MUAZZAM BİR ALLOSTATİK YÜKLENME DURUMUYLA” karşı karşıyayız. İsterseniz gelin bu yeni tehdidin, yani KAYGI PANDEMİSİNİN neticelerini ve tahlil süreçlerini daha kolay anlayabilmek için işe “Nedir bu allostatik yüklenme?” sorusuna cevap arayarak başlayalım.
GÜZEL BİLGİ
NEDİR BU ‘ALLOSTATİK YÜKLENME’ SIKINTISI
ALLOSTATİK yüklenme uzun periyodik gerilimlere bağlı olarak vücut, zihin ve duygularımızdaki çok yıpranmanın yol açtığı “bedeli” söz ediyor. Rastgele bir fizikî ve/veya ruhsal gerilimin oluşturduğu çok yüklenme hali vücut, zihin ve duygularımızdaki kapasiteyi aştığında, baskı altına giren fizikî ve ruhsal yapılanmamız içten içe çürümeye, çökmeye, korku ve endişe çukurlarının içine düşmeye, hasılı sonu karanlık bir tükeniş sürecine girmeye başlıyor. Varlığını neredeyse bir yıldır sürdüren COVID-19 pandemisi işte bu nedenle artık de bir çeşit “KAYGI PANDEMİSİNE” dönüşmüş durumda. Şayet kendimize düzgün bakmazsak, şayet tehdidin büyüklüğünü vaktinde fark edip gerekli önlemleri almazsak, çöküntü daha da büyüyecek ve bundan en çok da virüsle savaşmak zorunda olan bağışıklık sistemimiz etkilenecektir. Pekala, ne yapmalıyız? Cevap için yandaki kutuya geçin.
ÂLÂ BİLGİ
KRİZ TASASINI AZALTAN BİRİNCİ 3 ŞEY
KRİZ kaygısı, emin olun ki en az virüs telaşı kadar kıymetli bir detay haline geldi. Hepimiz olması gerekenden daha yorgun, gergin, çökkün, hudutlu, öfkeli, dertli, kaygılı, telaşlı ve tükenmişlik durumundayız. İşte bu nedenle tasayla baş etmek kaygıyı ve paniği az da olsa hafifletmek çok kıymetli bir sıhhat detayıdır. Bu detaya tahlil üretmek için gelin Harvard’lı iki uzmana, Tony Schwartz ve Emilly Pines’a kulak verelim. Bu iki uzman, “Yaşadığımız günlerde kendimize nasıl daha uygun bakabilir, kıymetlerimizi, benliğimizi, vücut, akıl ve zihin sıhhatimizi nasıl daha yeterli hale getirebiliriz?” sorusuna bakın ne cevap vermişler.
1- FARKINA VARIN: “İlk adımımız rastgele bir andaki hislerimizin daha fazla farkına varmak olmalı. Bu kolay değişim duygularımız tarafından yönetilmek yerine, hislerimizi gözlemleme kapasitemizi geliştirmek anlamına gelir. Hislerimizi isimlendirmek, bilhassa o hisler önemli ölçüde negatif olduklarında bize onlardan daha kolay, süratli ve fazla uzaklaşma imkânı tanır.”
2- SAKİNLEŞİN: “İkinci adımımız etrafımızda olup bitenlerden bağımsız olarak ‘kendimizi sakinleştirmek’ olsun. Bunun en kolay yolu NEFESİMİZİ KULLANMAKTIR. 3 saniye boyunca burnunuzdan nefes alıp, 6 saniye boyunca ağzınızdan vererek kan dolaşımınızı gerilim hormonu kortizolden 1 dakika üzere kısa bir müddette temizleyebilirsiniz. Hareket etmek de yararlı bir tahlildir. Zıplamaya başlamak ya da merdivenleri koşarak inip çıkmak - bana nazaran de dışarıya çıkıp pak havada biraz dolaşmak- gerilimimizi boşaltmanın, vücut ve zihnimizi sakinleştirmenin en süratli ve tesirli tahlilleridir.”
3- EMPATİ YAPIN: “Benliğinize ‘Zor bir periyottan geçiyorsun. Bu halde hissediyor olman normal’ ya da ‘Bu makus hisler sonsuza kadar sürmeyecek’ yahut ‘Kendini daha uygun de hissedebilirsin’ halinde iletiler göndermeyi de unutmayın. Bu ve gibisi iletiler sayesinde yaşadığınız kuşatılmışlık hissinden daha kolay kurtulursunuz.”
Hürriyet
